Στο 4ο Δημοτικό Σχολείο Νέας Ιωνίας , στο σχολείο μας, έχουν γίνει πολλές δράσεις όλα αυτά τα χρόνια. Δράσεις βιωματικές , που άγγιξαν παιδιά και εκπαιδευτικούς. Μια τέτοια δράση ήταν «Το φυλακισμένο καζάνι» τη σχολική χρονιά 2008-2009 από τα παιδιά του ολοήμερου τμήματος . Αφορμή ένα καζάνι , που βρίσκεται στο υπόγειο του κτιρίου χρόνια τώρα και την εποχή της Κατοχής το χρησιμοποιούσε ο Ερυθρός Σταυρός για συσσίτια.
Τι πιο ωραίο να μαθαίνεις την ιστορία του τόπου σου συνδέοντας το παρόν με το παρελθόν .Ένα καζάνι έγινε ο πρωταγωνιστής μας και μας διηγήθηκε τις περιπέτειές του……
Κάπως έτσι ξεκίνησαν όλα……
Φωτογραφίες της γνωστής Βούλας Παπαϊωάννου
Η πείνα
Τις μαύρες μέρες της τριπλής ξένης κατοχής 1941-1944, στην επιβίωση των κατοίκων της Αθήνας συνέβαλλαν τα λαϊκά συσσίτια. Οι Γερμανοί, οι Ιταλοί και η κυβέρνηση Τσολάκογλου κατέσχεσαν όλα τα διαθέσιμα αποθέματα τροφίμων.
Όλες οι επαγγελματικές οργανώσεις, οι σύλλογοι δημοσίων και ιδιωτικών υπαλλήλων, οι τραπεζικοί υπάλληλοι, οι συγγραφείς, οι καλλιτέχνες, οι δάσκαλοι και καθηγητές, οι γιατροί, οι δικηγόροι και γενικά όλες οι επαγγελματικές ομάδες, ίδρυσαν και λειτούργησαν συσσίτια.
Η επιβίωση του λαού ως το τέλος της Κατοχής ήταν ζήτημα ενός καθημερινού αγώνα, που, ξεκινώντας από τις πιο απλές μορφές κι αγκαλιάζοντας όλο και περισσότερο κόσμο, εξελίχτηκε σ’ ανοιχτή και σκληρότατη μάχη, που σ’ αυτήν πήραν μέρος χιλιάδες και χιλιάδες πατριώτες. Στις γειτονιές της Αθήνας, στήθηκαν τα καζάνια της επιβίωσης που συνήθως μαγείρευαν ότι έβρισκαν τις περισσότερες φορές χωρίς λάδι.
Άλλες φορές το συσσίτιο ήταν σκέτο νεροζούμι, με λίγα γυφτοφάσουλα ή φακές ή λαχανίδες. Κι’ όμως αυτό φτωχό συσσίτιο, που δεν μπορούμε σήμερα να διανοηθούμε ότι μπορεί φάει άνθρωπος στάθηκε πολύτιμο στήριγμα της ζωής σ’ εκείνη τη φοβερή δοκιμασία.
Το καζάνι
Το συσσίτιο παρασκευαζόταν μια φορά την ημέρα έξω από δημαρχεία, σχολεία, εκκλησίες, τράπεζες κ.α. Το μεσημέρι την ώρα της διανομής, σχηματίζονταν ουρές ανθρώπων με πρόσωπα μαστιγωμένα από την ανέχεια. Κρατούσαν στο χέρι τους ένα κατσαρολάκι και περίμεναν την σειρά τους να πάρουν την πολύτιμη μερίδα τους.
Μια τέτοια σκηνή περιγράφει ο Δημήτρης Ψαθάς : «Ένα καζάνι. Ένας κύριος μπροστά στο καζάνι με μια τεράστια κουτάλα.
Κι΄ένας δεύτερος κύριος πλάι στον πρώτο. Ιεροτελεστία. Ο πρώτος κύριος βουτά την κουτάλα στο καζάνι κι’ ύστερα την αδειάζει στο τενεκεδάκι της κυρίας που έχει σειρά.
Ο δεύτερος κύριος επιθεωρεί τις κουταλιές και το ντενεκεδάκι. Εντάξει. Φεύγει η κυρία, σοβαρή, κι’ έρχεται η σειρά άλλου. Κι’ ύστερα άλλου κι’ άλλου.
Η ουρά αρχίζει απ’ το χείλος του καζανιού και εκτείνεται ως πέρα. Εφ’ ενός ζυγού, άλλος ψηλός, άλλος κοντός, άλλος μακρύς, άλλος λιγνός. Κόσμος ανάκατος…».
Σε αυτή την λειψή μερίδα των συσσιτίων, μεγάλο τμήμα του πληθυσμού της Αθήνας στήριζε τις ελπίδες για επιβίωση και την έβλεπε ως την μοναδική σανίδα σωτηρίας από το φάντασμα της πείνας.
ΤΟ ΚΟΚΚΙΝΟ ΜΠΑΛΟΝΙ 